Merhabalar, ben Girişimcilik Vakfı 2022 challenger’larından Baran Örnek. Harvard Business School destekli tamamen ücretsiz olan Aspire Leaders Program‘ın 2022 Cycle 2 mezunuyum. Bu senenin de Türkiye elçilerindenim. Bu yazımda programla ilgili genel bilgiler sunup deneyimlerimi aktaracağım ve başvurunuzun kabul edilme olasılığını artıracak ipuçları vereceğim.
2022’de Aspire Institute kurulmasıyla bugünkü adını alan program, 2017’de Crossroads Emerging Leaders Program olarak Harvard Business School’dan profesörler tarafından kurulmuş. Bulunduğu çevrede değişime öncülük eden genç liderler yaratmak amacı taşıyan programa başvurabilmek için 18-26 yaş arasında bir üniversite lisans öğrencisi olmanız ve ebeveynlerinizin üniversite mezunu olmaması yani onların tabiriyle “first-generation college student” olmanız gerek. Ayrıca çok iyi derecede İngilizce bilmelisiniz. Düşük gelirli bir aileden geliyor olmanız da gerek lakin küresel, özellikle de ABD şartlarıyla kıyaslandığında hane içi geliriniz dolar bazında yüksek ihtimalle onların gözünde düşük gelir kategorisine girecektir. Program özellikle Afrika, Asya, Güney Amerika vb. kıtalardan gençleri kabul etmekte. Bu sene en çok başvurunun geldiği ülke olan Türkiye bu kriterler bakımından oldukça avantajlı. Tüm dünyadan 30 bin kişi bu sene başvuru yaptı, ilk aşamaya 7,500 kişi seçildi ve beş aşamanın ardından yalnızca 550 kişi mezun olmaya hak kazanacak. Geçen sene de bu sayılar yaklaşıktı lakin mezun olacak kişi sayısı olan 550 değişmemişti.
Programa başvuracaksanız uzun fakat yoğun olmayan, 4-6 aylık bir sürece adım atacağınızı bilmeniz gerek. Programın her aşaması tamamen İngilizce. İlk aşama programın websitesi üzerinden çeşitli soruları cevapladığınız, özgeçmişinizi yüklediğiniz ve kişisel bilgilerinizi ilettiğiniz; yalnızca tamamen İngilizce formlar doldurmaktan oluşan bir aşama. İkinci aşama AMCAT adında sayısal, mantıksal ve İngilizce becerilerinizin ölçüldüğü bir test. Üç kategorinin her biri için yirmişer soru ve yarımşar saatiniz var. Bu sınavın ardından ilk aşamayı geçenlerin neredeyse yarısı elenmiş oluyor ve sadece ilk %50’lik dilim sonraki aşamaya geçmeye hak kazanıyor. Eğitim sistemimiz küreselle kıyaslandığında, hele ki programın ana hedefi olan üçüncü dünya ülkeleriyle kıyaslandığında oldukça zorlayıcı olduğundan telaşlanmanıza gerek yok. Diğerlerinden oldukça yüksek bir puan elde edeceğiniz yüksek ihtimal olsa da sınavı dikkatle çözmelisiniz. Programın eleyiciliği en az olan aşamalarından biri olan üçüncü aşamaya seçilenler ise edX üzerinden temel liderlik becerileri konulu bir HarvardX kursuna burs kazanıyor. Bu bursu başarıyla tamamlayan herkes sonraki aşamaya seçiliyor. Yani başkalarıyla değil sadece kendinizle yarışıyorsunuz. Kursun uzunluğu ve kurs boyunca çeşitli testlere tabi tutuluyor olmak zor olsa da bu aşama en emek isteyen ve faydasını da en çok göreceğiniz aşamalardan biri. Kurstan kazandıklarınız liderlik yetkinliklerinizi geliştirmeniz, takım çalışmasını yönetmeniz, insanları etkileyebilmeniz vb. alanlarda size yol gösterecektir. Dördüncü aşamada ise ayrı ayrı alanlarda Harvard profesörlerinin organize ettiği webinarlardan sizin belirleyeceğiniz en fazla üçüne (sonraki aşamaya katılmak istiyorsanız tam olarak üç tanesine) katılmanız gerek. Ayrıca isteğe bağlı olarak bu ana webinarlar haricinde de katılabileceğiniz atölyeler düzenleniyor. Kesinlikle zorunlu ya da zorunlu olmayan tüm etkinliklere katılmanızı tavsiye ettiğim bir aşama. Ayrıca yalnızca pasif dinleme yapmayın, aktif olarak orada bulunduğunuzu belli edin. Dikkat dağıtıcı olmayacak şekilde, profesörün sorular sorduğu kısımlarda chat kısmında yorumlarınızı paylaşın. Profesör birine söz verecekse parmak kaldırın ve konuşun. Webinar sonunda sorular sorun ve soru soran ilk kişilerden biri olmaya çalışın. Profesör webinar sonunda “şimdi soru cevap kısmına geçebiliriz” dediği an parmak kaldırın ve webinarın konu başlığıyla ilgili bir soru sorun. İlk parmak kaldıranlardan biri olmalısınız çünkü pek çok kişi soru sormak istiyor lakin profesör yalnızca ilk parmak kaldıran 10-15 kişiye soru sorma şansı veriyor. Sonraki aşamaya geçmeden önce ise sizden CV, motivasyon mektubu ve üniversitenizden alacağınız iki adet referans mektubu bekleniyor. CV ve motivasyon mektubunun nasıl yazılacağı ile ilgili atölyeler düzenlenecek, kesinlikle katılın. Şablonlar iletilecek, nelere dikkat etmeniz gerektiği anlatılacak ve özellikle motivasyon mektubunda nelerden bahsetmeniz gerektiği açıklanacak. Odaklar senelik değişse de genel olarak mektupta bu programın neden mezunu olmak istediğinizi, neden son aşamaya sizin kalmanız gerektiğini ve buradan öğrendiklerinizi hangi alanlarda uygulayacaklarınızı anlatmanız en önemli kısım bence. Arkaplanınızdan bahsetmeniz de çok önemli. Şu ana kadar hayatınızda karşılaştığınız sorunlar ve bu sorunları nasıl aştığınız, sizi gerçek bir lider yapan en önemli özelliklerden biri olarak görülüyor. Ne kadar özgün bir arkaplana sahip olduğunuzun (aileniz, büyüdüğünüz yer, sosyoekonomik statünüz, eğitiminiz, dini ve etnik kimliğiniz, cinsel kimliğiniz vb. ) da önemli kriterlerden biri olduğunu söyleyebilirim. Çeşitliliğe oldukça önem veriyorlar ve mezun ağlarının olabildiğince farklı toplulukları temsil eden bireylerden oluşmasını istiyorlar. Bunları hazırladıktan sonra çevrimiçi bir mülakata giriyorsunuz. Burada karşınızda biri olmayacak; sırayla beş soru sorulacak, her birine düşünmek için otuz saniyeniz olacak ve cevaplamak için de bir dakikanız olacak. Son aşama olan beşinci aşamaya kalmaya hak kazanırsanız da Harvard Business School MBA programlarında uygulanan vaka çalışmalarına katılacaksınız. İki farklı vakayı takımlara ayrılıp analiz edecek ve aşama sonundaki genel toplantıda profesörler eşliğinde vakaların üzerinden geçtikten sonra sizin fikirleriniz alınacak. Takım çalışması yalnızca vakayı incelerken birileriyle tartışıp farklı fikirleri görmeniz için oldu. Genel toplantıda takım olarak değil birey olarak yer alıyorsunuz bu yüzden sorulara sizin şahsi çıkarımlarınız üzerinden cevap vereceksiniz. Özellikle parmak kaldırıp atlayan ilk kişilerden biri olmanız, olamasanız da chat kısmından görüşlerinizi bildirmeniz çok önemli. Chat kısmını kesinlikle okuyorlar. Bir keresinde parmağımı kaldırmamış olsam da chat kısmına yazdığım görüş sebebiyle profesör direkt ismimle bana söz vermişti ve görüşüm üzerine konuşma fırsatı yakalamıştık. Kesinlikle ufuk açıcı, dünya görüşünü çeşitlendirici ve insana olayları farklı boyutlardan incelemeyi öğretici muazzam bir aşamadır beşinci ve son aşama. Harvard profesörleriyle sohbet etmek bulunmaz bir nimet.
Programdan mezun olursanız eğer benim gibi elçi olabilir, akademik çalışmalarınız (örneğin IELTS sınav ücreti, istediğiniz bir online kurs ücreti vb.) için burs talep edebilir ya da gerçekleştirmek istediğiniz bir sosyal sorumluluk faaliyeti için 10,000 dolara kadar maddi desteğe başvurabilirsiniz. Küresel bir ağın parçası olabilir, Harvard enstitülerinden bağlantılar kazanabilirsiniz. Sizleri de bu ağın birer parçası olarak görmeye sabırsızlanıyorum. Sorularınız olursa sosyal medya (Linkedin, Instagram) üzerinden her zaman ulaşabilirsiniz. Yolculuğunuzda başarılar. Başvuru tarihleri 2024 için henüz açıklanmasa da yaz sonu başvurular başlayacaktır diye tahmin ediyorum. Tüm detaylar için: https://www.aspireleaders.org/
