Muhtemelen “Bir TV dizisi olan Game of Thrones beni nasıl başarıya götürebilir ki?” diye kendinize soruyorsunuzdur – ama okumaya devam edin. Başarıya giden yolculuğunuzda, dizinin 5. sezonundan faydalanarak, doğrudan sizinle ya da karşılaşacağınız durumlarla alakalı olan 6 stratejik hayat dersini belirledim.
Game of Thrones’un 5. sezonunun son bölümü tek kelimeyle şok ediciydi. Serinin kitaplarını henüz okumayanlar için: Jon Snow, bir araya gelerek kendisine ihanet eden Night’s Watch (Gece Bekçileri) adamları tarafından ölüp yere düşene kadar bıçaklandı.
Öyle görünüyor ki JRR Martin, her sezon Stark ailesinden önemli bir karakteri öldürmeyi seviyor. Ancak Jon Snow olayı, 5. sezonun son bölümünde göze çarpan tek olay değil. Stannis, kar fırtınasından sonra Winterfell’e saldırı girişiminde bulundu ve karlar erimeye başladı.
Sırf cadı sevgilisi ona Winterfell’i kazanmanın tek yolunun o olduğunu söylediği için, kendi kızını tanrılara kurban ettiğinden bahsetmiş miydim? Ne yazık ki Stannis için her şey felaketle son buldu. Ardından, Myrsella Lannister’ın, Ellaria Sand (Oberyn’in eşi) tarafından dudağına kondurulan küçük bir öpücükle zehirlenerek öldüğünü gördük!
Bu, ana konuya giriş için yalnızca bir özetti. Game of Thrones, gerçek hayattan kesitler de sunan, entrikalarla dolu bir dizi. Kardeşlerin ve arkadaşların ihanetleri, korkunç babalar ve intikamlar, gerçek hayatta da çok sık karşılaşılan şeyler.
Game of Thrones’un son bölümünün ve Jon Snow’un ölümünün bize hangi strateji derslerini verdiğini gelin birlikte görelim:
1. Size cebinizdeki para sebebiyle yakın davranan insanlar, ilk zorlukta sizi terk edecekler
Stannis, kızını kurban etmesinin Winterfell’e saldırması ve savaşı kazanması için yeterli olduğuna inandı. Ayrıca, paralı askerlerin ve süvarilerin sayesinde bir kral olabileceğine de inandı. Ancak ordusu ağır bir tipiyle yüz yüze geldiği anda, paralı askerleri de onu terk edebilecekleri ilk fırsatı kolluyorlardı.
Kesin bile olmayan parasal bir ödül için kim hayatını riske eder ki? Stannis, kral olmadan önce birçok sıkıntıyla baş etmek zorunda. Paralı ordusu, kar fırtınası biter bitmez onu terk etti ve ordusundaki asker sayısı %50 oranında azaldı.
Bu durum gerçek hayatta da geçerli. Parasal karşılık sunarak insanları yanınızda tuttuğunuz zaman, zorluklarla mücadele ederken bu insanların size yardım edeceklerini ummayın.
İhtiyaçları olan şeyi (yani parayı) onlara sunduğunuz sürece size yakın olacaklar; ancak daha fazla para ve lüks sunamayacağınızı gördükleri anda sizi bırakacaklardır.
Para üzerine inşa edilmiş arkadaşlıklar ve ittifaklar tamamen güvensizdirler.
2. Aceleci kararlar vermeyin, geri adım atmaktan korkmayın
Son bölümde Stannis bir korkunç hata daha yaptı. Ordusu onu terk ettikten sonra bile, ne olursa olsun Winterfell’e saldırmaya karar verdi. Başka ne yapabilirdi ki? Sonuçta ona, ne olursa olsun, kızını kurban ettiği için Winterfell’i ele geçireceği söylenmişti.
Farklı bir trajedi yaşar yaşamaz, yani eşinin intiharını, Stannis’in aklı karmakarışık oldu. Kritik hisleri yok olmuştu ve soğuktan bitap düşmüş, hazırlıksız bir orduyla Winterfell’e saldırmak konusunda aceleci bir karar verdi. Sonuçta da rakibi, Stannis’in hazırlıksız ve süvarisiz ordusunu ezdi.
Büyük bir zorlukla ya da bir trajediler serisiyle (Stannis’in kızının ölümü, eşinin intiharı ve atlıları tarafından terk edilmesi gibi) yüz yüze geldiğinizde, alabileceğiniz en iyi karar yalnızca beklemektir.
Zihniniz berraklaşana ve başarısızlıklarınız sebebiyle duygusal olarak etkilenmediğiniz ana kadar bekleyin. Bir adım geri atın ve kendinizi tanıyın. İlerlemek ve saldırmak için karar vermek konusunda acele etmeyin, çünkü nihayetinde Stannis gibi yenileceksiniz.
“Yanlış bir hamle yaptıktan sonra atılan geri adım, doğru istikamette atılan bir adımdır.” – Kurt Vonnegut
3. Herkese güvenemezsiniz
Bunu duymak sizin için zor olabilir, ama hiç kimse %100 güvenilir değildir – kendi aileniz ve arkadaşlarınız bile. Yakın çevrenizdeki insanlar elbette size önem veriyorlar ve size yardımcı olmaları daha yüksek ihtimal. Ancak, size yardımcı olmak için yapması gereken şeyi yapmayan arkadaşlarınız ya da ailenizdeki kişiler tarafından kaç defa hayal kırıklığına uğradınız?
İnsanlar çok benciller, acı gerçek bu. İyice düşünmeden ya da bir B planı olmadan diğerlerine güvenmek size çok zarar verecektir.
Özellikle de geçmişte sizi tekrar tekrar hayal kırıklığına uğratan, size ihanet eden ya da size zarar vermeye çalışan insanlara güvenmeyin. Myrsella, hoşça kal demek için onu öpen Ellaria Sand’in dudağındaki zehir sebebiyle öldü.
Ellaria, Myrsella’yı öldürmeyi daha önce de denedi ve davranışları için üzgün olduğunu belirtmiş olsa bile, hala ailesinin intikamını almayı istiyordu. Myrsella, Ellaria’nın pişmanlık içeren sözlerine asla güvenmemeliydi. Eğer ona güvenmemiş olsaydı, onu asla öpmeyecekti ve hala hayatta olacaktı.
Ayrıca Jon Snow da, yaveri Olly ona kayıp bir akrabasının hayatta olduğunu söylediğinde Olly’ye inandı. Olly’nin ifadesine güvenebilir miydi, bunu düşünmek için hiç zaman ayırmadı ve duygularının esiri olarak, onu ölüme götüren bir tuzağa doğru Olly’yi takip etti.
4. Dikkat etmeniz gereken, sessiz olan kişilerdir
Kraliçe Cersei, High Sparrow’a yetki verdi ve Kral Tommen High Septon (GOT Kilisesi’nde yüksek otorite konumu) olarak atandı.
Bu yaşlı adam aslında, tüm insanlar arasında eşitlik olması için dua eden ve gösterişsiz bir hayat yaşadığı dönemde fakirlere yardım eden, gösterişsiz biriydi. Zararsız bir yaşlı adam gibi göründü. Etrafında destekçilerini toplamaktayken, Sparrows adı verilen bir hareketin lideri oldu ve Kraliçe Cersei’nin de etkisiyle kilisenin yöneticisi oldu.
Bu pozisyon ve demir gibi kişilik, masumane bir adamı, otoriteye boyun eğmeyen, tehdit edilemeyen ve gözdağı verilemeyen bir adam haline getirdi. Sonuç olarak, o adama bu yüksek yetkiyi verme hatasına düşen Kraliçe Cersei, önceki günahları sebebiyle Sparrow’lar tarafından hapse atıldı. İşkence gördü ve ardından da sayısız insanın önünde aşağılandı.
Bazen oldukça masum görünen insanlar, hiçbir zarar görmeyeceğinizi düşündüğünüz insanlar, asıl çekinmeniz gereken insanlar olabilirler. Onları gerçekten yakından gözlemlemelisiniz ve onlara yetki vermek konusunda dikkatli olmalısınız – çünkü o yetkiyi nasıl kullanacaklarını bilmiyorsunuz.
5. Vücudunuzu hazırlayın
Eski Yunanlıların “mens sana in sorpore sano” diye, yani “sağlıklı bir vücut, sağlıklı bir zihin demektir” anlamına gelen bir sözü vardır. Vücudunuzu iyileştirmek için fiziğinizi güçlendirmek ve biraz güçlenme antrenmanı yapmak, başarı için gereklidir.
Egzersiz yaparak disiplin ve odaklanmayı nasıl elde edeceğinizi öğrenir, engellerin üstesinden gelir, hedefler koyar ve onları başarırsınız. Ayrıca, iyi bir fizikle elde edebileceğiniz çekiciliğin yanı sıra, beyninizin gücüne eşlik edecek fiziksel gücünüzü de geliştirirsiniz.
Spartalıların neden o kadar disiplinli ve dünyaya gelen en güçlü uygarlıklardan biri olduklarını sanıyorsunuz? Antrenman yapmanın ve vücutlarını geliştirmenin, başarı için olmazsa olmaz bir gereklilik olduğuna inandılar.
Game of Thrones’un son bölümünde Sam’in (Jon Snow’un şişman arkadaşı), Jon’dan, Nights Watch’tan (Gece Bekçileri) ayrılarak Castle Black’e (Kara Kale) gitmesi ve Maester (tarih, bilim ve tıp alanlarında bilgili kişi) olmak için çalışması konularında izin istediğini gördük.
Sam’in bu isteğinin ardındaki asıl sebep, sevgilisi Gilly’i Castle Black’teki diğer erkeklerden (bir kadınla cinsellik yaşamasına izin verilmeyen ama bunu isteyen erkekler) korumak istemesiydi. Sam çok akıllı biriydi, ama aynı zamanda oldukça kiloluydu ve güçsüzdü – bu yüzden Gilly’yi ve bebeğini fiziksel olarak o erkeklerden koruyamadı.
Onları korumaya çalıştığında feci şekilde dövüldü ve eğer ki Jon Snow’un kurdu onu kurtarmaya gelmeseydi, ölmüş olacaktı. Eğer Sam vücudunu geliştirmeye odaklansaydı ve onu nasıl kullanacağını öğrenseydi, sevgilisini korumak için gereken güce sahip olabilirdi.
Bu ağırlık kaldırmanız ve gerçek hayatta diğer insanları dövmek için bir dev olmanız gerektiği anlamına gelmiyor. Bizim toplumumuz biraz daha medeni bir toplum, ancak bunu yapmaya ihtiyaç duyduğunuz bir durumda kalırsanız, güçlü ve kaslı bir vücut size yardımcı olacaktır.
Öyle ya da böyle, egzersiz yapmak ve vücudunuzu geliştirmek size birçok önemli fayda sağlayabilir. Koltukta oturup pizza ve hamburger yemeye kıyasla çok daha iyi bir şey. Harika hissettiriyor.
6. Jon Snow, iletişim yeteneği eksikliği sebebiyle ölüyor
Jon yabanilere yardım etmek ve onları Castle Black’e (Kara Kale) getirmek konusunda korkunç bir hata yaptı. Jon’un kararı iyi niyetliydi ve nazikti, çünkü birçok hayat kurtardı – ancak onun Night Watch’taki (Gece Nöbeti) arkadaşları aynı şekilde düşünmediler. Night Watch yıllardır yabanilerle savaş içerisindeydi ve Night Watch’taki birçok kardeşleri bu savaşlar sırasında öldürüldüler.
Night Watch’un kumandanı olduğu gerçeği bile, komutasındakilerin yabanilere yardım etmesi hakkındaki kararını kabul etmelerine yetmedi. Onu bir hain olarak nitelediler.
Jon Snow, Night Watch’taki diğer adamların hissettiklerini anlama konusundaki yetersizliği sebebiyle ölüyor. Onların ihanete uğramış gibi hissedeceklerini biliyordu; ama bu durumu düzeltmek için de hiçbir şey yapmadı. Belki de durum hiçbir zaman düzeltilemezdi ama yine de Jon, onların duygularını değiştirmeyi deneyebilirdi.
Eğer bu işe yaramasaydı, o zaman son derece dikkatli ve uyanık olmalıydı. Birkaç deste adamın sizden nefret ettiklerini ve size zarar vermek istediklerini bildiğiniz zaman, tehditleri tanımak ve potansiyel tehlikelerden kaçınmaya yetecek kadar keskin zekalı olmalısınız.
Aynı durum gerçek hayatta iş, siyaset ve liderliğin herhangi bir şekli söz konusu olduğunda da yaşanabilir. Lider olmak zordur ve bazen insanları öfkelendirecek kararlar almanızı gerektirebilir. Eğer onların öfkelerini azaltacak önlemler almazsanız ya da zararlı durumlara engel olmazsanız, yüksek miktarda maddi kayıp yaşayabilir ve hatta işinizi kaybedebilirsiniz.
Bu makale addicted2success.com’da Damian Pros tarafından 2015’te yayınlanan yazıdan çevrilmiştir.