Sosyal girişimciler için belki de yılın en heyecanlı anlarından biri Ashoka Vakfı ve BMW Vakfı ev sahipliğinde düzenlenen Sosyal Inovasyon Zirvesi. Bu sene ikincisi düzenlenen zirveye katılanların ortak özelliği kalplerinin toplumsal bir fayda yaratmak için kutsal ve eşsiz bir amaç uğruna atmasıydı. Zirve boyunca Türkiye ve dünyadan sosyal girişimciler ve uzmanlar ilham veren hikayelerini paylaştı, Atölyeler ve masa toplantıları sayesinde fikir alışverişi yaptılar. Eşi ve benzeri bulunmayan bu toplulukta yer almak ve empatinin çokça önem kazandığı bir çevredeki atmosferi yaşamak çok ilham vericiydi.
Peki sosyal inovasyon diyoruz ama ne demek sosyal inovasyon ?
“Sosyal inovasyon, insan, toplum ve gezegen için sürdürülebilir bir yaşam sağlamak üzere, var olan toplumsal, kültürel, ekonomik ve çevresel sorunlara yenilikçi çözümler üretmek ve bunları hayata geçirmektir. ”
Peki sosyal girişimcilik nedir ve burada oynadığı rolü nasıl tanımlarız?
“Sosyal girişim, sorunun değil çözümün parçası olmayı amaç edinmiş, birey ya da topluluklar tarafından fark edilen sorunlardan fırsatlar yaratan, yenilikçi fikirlerle yerel kültürü temel alan, kâr yerine sürdürülebilir yeterli gelirin konduğu, toplumun bir bölümü veya tamamı için -yani doğa ve doğadaki insan dahil bütün canlılar için- değerlerin yaratıldığı örgütlenmedir. Sosyal girişimcilik dünya için sorumluluk almayı gerektirir.”
“Günümüzde gezegenimizin yaşam destek ünitelerini tahrip eden ve sosyal eşitsizlik yaratan bir sistemle karşı karşıyayız. Aklı başında herkes bunun böyle devam etmeyeceğini biliyor. Ne mutlu ki bu sorunları çözmemizin yolları var. Hızla değişen dünyamızda, değişimle birlikte yeni ihtiyaçlar doğuyor; yeni ihtiyaçlar yeni modelleri doğuruyor. Sosyal ağlar ve dijital çağ, sanayi devriminin yarattığı düzeni dönüştürüyor. Yeni toplum düzeni kendine özgü kavramları ve yeni bakış açılarını beraberinde getiriyor. Artık “kişisel çıkarlar”, “vahşi rekabet” gibi kavramlar yerini “kazan kazan”, “işbirliği”, “sinerji” ve “sürdürülebilir stratejiler” e bırakıyor. İnsanlar yaşamlarında artık anlam arıyor, sosyal bilinç ve farkındalık yükseliyor. Mevcut kâr maksimizasyonuna dayalı kapitalist sistem sosyal ihtiyaçları karşılayamıyor ve doğayı tahrip ediyor. Bu yüzden alternatif olarak kâr amaçlı olmayan sosyal girişimler ortaya çıkıyor. Mevcut kapitalist sistem, gücü ve kaynakları az kişinin elinde yoğunlaştırarak derin bir eşitsizlik yaratıyor. Öte yanda eşitsizliğin çözümü için sürdürülebilir sosyal ve çevresel fayda üreten sosyal girişimler giderek artıyor. Bugün sosyal girişimcilik alanındaki gelişmeler nasıl bir gelecekte yaşayacağımızı tanımlıyor. ”
Gelelim zirveye. Neler yaşandı? Neler konuşuldu?
Zirvenin açılışı Türkiye’de sosyal girişimcilik denince akla ilk gelen ve en büyük isim İbrahim Betil’in sosyal girişimcilik ve inovasyonun günümüzdeki önemini vurgulamayan konuşması ile oldu.
Bunu Ferhan COOK’un sosyal girişimcilik ile ilgili gözlemlerini paylaştığı konuşması, göz hastalıklarının mobil üzerinden kolayca tespit edildiği sosyal inovasyon PEEK Vision ,Türkiye’deki en genç sosyal girişimcilerden biri olan Cansu Akarsu’nun Happy Baby projesi ve Sinemasal ile Türkiye’deki kırsal kesimdeki çocukları sinema ve sanatla tanıştıran Enes Kaya’nın sunumu takip etti.
Ayrıca konferansta SAP Innovation Center ve Ashoka işbirliği ile genç sosyal girişimcilerin şu an halihazırda olan projeleri için hızlandırma programı olan “HIZLAN FARK YARAT” in lansmanı yapıldı. (Buradan başvuru şartlarına ulaşabilirsiniz: http://turkey.ashoka.org/h%C4%B1zlan-farkyarat-0)
Zirvede Sosyal Inovasyon farklı boyutlarıyla birbirinden farklı etkinliklerle ele alındı. Bunlardan bazıları:
* Teknoloji Destekli Sosyal İnovasyon
* Amaç Kültürü ile Organizasyonlar Yaratmak
* Yetenek temelli pro-bono gönüllülük
* Öğrenme ve Eğitimi Yeniden Tasarlamak
* Sağlıkta sosyal ve teknolojik inovasyon
* Kamu sektörü ve politika oluşum süreçlerinde inovasyon
* Sosyal Yatırımın Gücü
* Etkiyi Ölçeklendirmek
Zirve, Karanlıkta Dialog deneyimi ve Social Inclusion Band’ın performansı ile sona erdi.
Kaynak olarak sosyalinovasyonmerkezi.com.tr, blog.good4trust.org ve turkey.ashoka.org kullanılmıştır.
Öykü Kurtoğlu
Girişimcilik Vakfı 2014 Fellow