Risk sermayesindeki cinsiyet sorunu gerçekten çok kötü durumda. Endüstrideki risk sermayesi firmalarının yüzde 77 ila 79’u portföy şirketlerinin kurulunda hiç onları temsil eden bir kadının olmadığını söylüyor. Dörtte üçünden fazlası ise risk sermayedarı kadın çalışanlarının bile olmadığını söylüyor.
Peki bu rakamları kim verdi? Cinsiyet ayrımcılığı suçlamalarına karşı bir risk sermayesi firmasını savunmaya gelen bir bilirkişi.
Harvard Ticaret Okulu profesörü Paul Gompers, Ellen Pao adındaki eski bir partnerleri tarafından açılan cinsiyet ayrımcılığı davasına karşı savunma yapan Kleiner Perkins Caufield & Byers adındaki çok katlı risk sermayesi firmasına çağırıldı. Gompers’ı çağırırken Kleiner, tüm endüstrinin ayrımcılıkla ilgili kötü ününe kıyasla kendini aklamayı amaçlıyordu.
Gompers, Amerika’daki 30.000 risk sermayedarına bakmak için 2003 yılı verilerinden başlayarak araştırmasını 2013’e kadar güncellediğini söyledi. Araştırmanın sonuçlarına göre, 2003’den 2013’e kadarki veriler neredeyse aynıydı. Bulguları arasında Kleiner Perkins’in 2013’te portföy şirketleri kurullarında on kadın çalışan ile diğer risk sermayesi firmalarına kıyasla hiç olmadığı kadar yüksek oranda kadın çalıştırdığı da bulunuyor.
Gompers, kadınların daha büyük, daha eski ve risk sermayedarı olarak çalışan kadınların daha fazla olduğu firmalarda daha başarılı oldukları sonucuna vardığını belirtti. Kleiner Perkins’in tüm bunlara sahip olduğunu ekledi.
Daha sonra Ellen Pao’nun dava vekili Alan Exelrod’un bulguları konusundaki istatistiksel önemi konusunda sorgusunda araştırma sonuçlarını açıkladı: “Araştırmama göre, ortalama olarak kadınlar da bu tarz firmalarda erkekler kadar başarılı oluyor.”
2014’te Gompers risk sermayesinde cinsiyetin etkisini analiz ederek bir rapor yazmıştı. Bu araştırmada eğer bir kadının teknik yönetici olarak kayda değer bir deneyimi yoksa daha iyi girişimcilerin bir bayan risk sermayedarından para almaya daha az eğilimli olabileceğini açıklamıştı.
(http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2445497)
Kleiner’ın dava vekili Lynne Hermle, Ellen Pao’nun 2004’ten 2011’e kadar asli maaşını, firmadaki üç erkek küçük hissedarın asli maaşıyla karşılaştırdığı bir tabloyu da mahkemeye sundu. Tablo Pao’nun tüm yıllarda asli maaşının daha yüksek olduğunu; ancak yaklaşık 400.000 dolar kazandığı 2011 yılında diğerleriyle arasındaki açığın kayda değer oranda kapandığını gösterdi.
Saati 900 Dolar
Pao, maaşı incelemeye alınan tek kişi değildi. Gompers, standart oranının saat başı 900 dolar olduğunu söyledi. Exelrod tarafından sorgulanırken, Kleiner’a faturasının 90.000 dolardan fazla tuttuğunu açıkladı.
Gompers “Bir sonuca varmak için para almıyorum” dedi.
Hangi faktörlerin başarılı kadın risk sermayedarlarının artmasını sağladığı konusuna profesyonel olarak ilgi duyduğunu ekledi. Bir risk sermayesi firmasında kadınların çalışmasının o firmaya fayda sağlayacağını söyledi. “Risk sermayesi partnerlerle iş birliğiyle ilgilidir ve insanların yeni riskleri sorgulayabilmesi için bir firmada birçok deneyimli insanın olmasını umarsınız” dedi.
Gompers, Exelrod tarafından sorgulanırken hakemli dergilerde yirmi yedi makale yazdığını, üst düzey konferanslarda konuşmacı olduğunu ve risk sermayesi üzerine bir kitap yazdığını belirtti. Ayrıca Amerika ordusunun risk sermayesi fonunun kurulunda da bulunduğunu ekledi. Exelrod, “Öyleyse sizin risk sermayesi endüstrisinde bir çeşit teşvikçi ve amigo olduğunuzu söylemek yanlış olmaz, değil mi?” diyerek Gompers’a kafa tuttu.
“Bir amigo değil” diye yanıtladı Gompers. “Bir bilim adamı.”
Bu makale Davey Alba‘nın 20 Mart 2015’te wired.com’da yayınlanan yazısından çevrilmiştir.
