Tipografi, tasarımın etkili olması için dikkat edilmesi gereken en önemli maddelerden biridir. Düşünülmüş bir typeface ve dikkat edilen tipografi prensipleriyle okuyucunun sitede daha uzun ve keyifli vakit geçirmesini sağlanabilir. Bu yazımda tipografinin temel ilkelerinden bahsedeceğim.
Tipografi ilkeleri, yazı karakterlerini, yazı tipi boyutlarını, satır aralığını, rengi ve diğer öğeleri kullanarak görsel olarak çekici ve okunabilir metinler oluşturmaya yönelik yönergelerdir. Tipografi ilkeleri şunları içerir: hiyerarşi, kontrast, denge, hizalama, boşluk ve tutarlılık.
1. Hiyerarşi
Hiyerarşi, tipografik elemanların belirgin bir şekilde önceliklerine göre düzenlenmesine denir. Bu, okuyucunun hızla hangi bilgi parçalarının en önemli olduğunu anlamasını sağlar. Hiyerarşi farklı yazı tipleri, yazı boyutları ve stilleri kullanarak oluşturulabilir. Örneğin, başlıklar, gövde metninden daha büyük ve kalın bir yazı tipiyle belirlenebilir böylece okuyucunun bir bakışta başlıkların ve/veya önemli bilgilerin nerde olduğunu anlaması sağlanır.
2. Kontrast
Bir elemanın diğer bir elemanla kurduğu açık koyu ilişkisi yani ton farkı kontrast olarak adlandırılır. Kontrast; yazı boyutu, renk ve stil kombinasyonlarıyla elde edilebilir. Kontrast sayesinde nesneleri ayırt eder, yazıları okuruz. Kontrastın amacı, içeriği daha çok okunabilir ve görsel olarak ilginç hale getirmektir. Yazının okunaklığını artırılabilmesi için, harf ve zemin arasında ton farkı olmalıdır.
3. Denge
Denge hissi yaratmak için görsel öğelerin bir sayfada dağılımını ifade eder. Dengeli bir tasarım uyumlu ve estetiktir, içeriğin anlaşılmasını kolaylaştırır. Denge, simetri, asimetri veya radyal denge yoluyla elde edilebilir. Örneğin, bir sayfanın bir tarafına büyük bir başlık yerleştirilmiş ise, diğer tarafında büyük bir resim veya grafikle dengelenebilir.
4. Hizalama
Hizalama, metnin veya resimlerin ortak bir eksen boyunca düzenlenmesini ifade eder. Amacı temiz ve yapılandırılmış bir görünüm oluşturmaktır. Hizalama sistemi, okuyucunun gözünü bilgi boyunca yönlendirmeye yardımcı olur ve anlaşılmasını kolaylaştırır. Örneğin, başlıklar ortalanırken gövde metni sola hizalanabilir. Tutarlı hizalama bir tasarımda, uyumlu ve profesyonel bir görünüm oluşturur.
5. Beyaz Boşluk
Beyaz boşluk, bir sayfadaki metin ve grafikleri çevreleyen ve/veya ayıran boş alanları ifade eder. İçeriği daha okunaklı hale getirerek net ve düzenli bir tasarım oluşturmaya yardımcı olduğu için tipografinin temel bir unsurudur. Beyaz boşluğun doğru kullanımı, örneğin önemli bir bilgi parçasını çevresinden daha fazla beyaz boşlukla çevrelenmesi görsel ilgi ve vurgu yaratır.
6. Tutarlılık
Tutarlılık, bir tasarım boyunca benzer yazı karakterlerinin, boyutların, stillerin ve renklerin kullanılması anlamına gelir. Tutarlılık, okuyucunun bilgileri anlamasını ve bilgilerde gezinmesini kolaylaştırarak birleşik bir görünüm ve his oluşturmaya yardımcı olur. Örneğin, başlıklar için belirli bir yazı tipi kullanılıyorsa, alt başlıklar ve gövde metni için de kullanılmalıdır. Tipografik öğelerin tutarlı kullanımı, profesyonel ve gösterişli bir görünüm yaratır.
Toparlayacak olursak tipografi prensiplerine dikkat etmek birçok nedenle önemlidir. Öncelikle, tipografik espasa (yazı karakterlerinin boşluğu) uygun kullanımı metnin okunabilirliğini iyileştirebilir. İkincil olarak karakterler, kelimeler ve satırlar arasındaki net ve tutarlı boşluklar okuyucunun bireysel harfleri ve kelimeleri ayırt etmesine yardımcı olabilir. Ayrıca, tipografik prensiplerin doğru kullanımı, okuyucunun görsel olarak hoşlandığı estetik bir tasarım oluşturabilir. Tutarlı tipografi, aynı zamanda bir markanın görsel kimliğini pekiştirmeyi ve rakiplerinden ayırt etmeyi sağlayabilir. Bu prensipler dikkate alınarak hazırlanan tasarımlarda, tasarımcılar amaçlanan mesajı etkili bir şekilde iletebilir ve aynı zamanda okunması kolay görsel olarak hoş görünen bir tasarım oluşturabilirler.
***
Ben Betül. Girvak 2022 Challengerlarındanım. Aynı zamanda freelancer UI/UX tasarımcıyım. Amacım UI/UX alanında türkçe kaliteli içerik sayısını artırmak, yaygınlaştırmak ve paylaşımlarımla öğretirken öğrenmek. Beni daha yakından tanımak istersen : Linkedn ve twitter hesaplarım
Başka bir yazımda görüşmek üzere 🙂
